GTİP

A- GÜMRÜK TARİFE İSTATİSTİK POZİSYONU (GTİP) NEDİR ?

Türk Gümrük Tarife Cetveli'nde kullanılan 12 rakamlı kodun ismi Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP)’dur. Bu kodun ilk 6 rakamı Dünya Gümrük Örgütü’ne üye tüm ülkelerce kullanılan Armonize Sistem (Harmonized System-HS) Nomanklatürü kodunu, 7-8 inci rakamlar Avrupa Birliği ülkeleri tarafından kullanılan Kombine Nomanklatür (Combined Nomenclature-CN) kodunu, 9-10 uncu rakamlar farklı vergi uygulamalarımız nedeniyle açılan pozisyonları gösteren kodlarını, 11-12 inci rakamlar ise istatistik kodlarını göstermek için kullanılmaktadır.

Örnek:           540761               90                      90                                  11

                  AS Nom.kodu      Cn Kodu          Milli alt açılım kodu             İstatistik Kodu

Bu açıklamaya göre uluslar arası ticarete konu her eşyaya karşılık gelen bir GTİP mevcuttur. Bunların bazıları Türk Gümrük Tarife Cetveli'nde özel bir şekilde belirtilmişken bazıları ise aynı tür ve özelliklerde eşyaların bulunduğu pozisyonlarda ( Örn: --- diğerleri ) şeklinde gösterilmektedir.

Örneğin :

84.34	Süt sağma makinaları ve sütçülükte kullanılan makina ve cihazlar:
8434.10.00.00.00	- Süt sağma makinaları
8434.20	- Sütçülükte kullanılan makina ve cihazlar
8434.20.00.00.11	- - Tereyağ imaline mahsus makina ve cihazlar (ekremözler hariç)
8434.20.00.00.12	- - Peynir imaline mahsus makina ve cihazlar
8434.20.00.00.19	- - Diğerleri

Görüleceği üzere süt sağma makinaları 8434.10.00.00.00 GTİP de, tereyağ imali ve peynir imali için kullanılan makina ve cihazlar ise alt poziyonlarda ismen yer almaktadır. Buna karşın " -- diğerleri " olarak belirtilen eşya ise yukarıda tanımlanan süt sağma makinası, tereyağ imali ve peynir imaline mahsus makinalardan olmayan ancak kullanıldığı sektör itibariyle tarife pozisyonunun metninde verilen "sütçülükte kullanılan diğer makina ve cihazlar"dan olması, bu amaçlarla kullanılması ve diğer sayılan cihazlarla aynı veya benzer nitelikleri sebebiyle bu 8434.20.00.00.19 GTİP de sınıflandırılan eşyayı tanımlar.

Örneğimizdeki 8434 pozisyonu sektör olarak sütçülükte kullanılan makina ve cihazları kapsamakla birlikte 8434.20.00.00.11 GTİP de "ekremözler  hariç" - krema ayırıcılar : 8421 pozisyonu - ifadesiyle bu grubun dışında sınıflandırılmıştır.

B- GÜMRÜK TARİFE İSTATİSTİK POZİSYONU (GTİP) NEDEN ÖNEMLİDİR ?

4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun 15. Maddesinde bu husus aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

MADDE 15- 

1. Gümrük vergileri, gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihte yürürlükte olan gümrük tarifesine göre hesaplanır.

2. Eşya ticaretine ilişkin özel hükümlerle belirlenmiş diğer önlemler, gerektiği takdirde, söz konusu eşyanın tarife pozisyonuna göre uygulanır.

Madde hükmünden de anlaşılacağı gibi uluslar arası ticarette eşyaya uygulanan ithalat vergileri, tarife önlemleri, tarife dışı önlemler, ticaret politikası önlemleri - gözetim ve korunma önlemleri, anti-damping ve sübvansiyon vergileri, standartlara uygunluk vb. hususlar eşyanın GTİP na göre düzenlenmektedir.

Bu anlamda bütün gümrük işlemlerinde ve özellikle vergisel yükler ithalatta ( serbest dolaşıma giriş rejimi ) daha ağırlıkta olduğundan ithalat vergilerinin tam olarak ödenmesi, uygulanan gözetim ve korunma önlemleri ve diğer tarife önlemlerinin ( insan, hayvan, bitki, çevre sağlığı düzenlemeleri gereği alınan izin, kontrol belgesi, TSE standartları vb. düzenlemeler ) yerine getirilmesi açısından ticarete konu eşyaya ait GTİP in doğru olarak belirlenmesi ithalatçı için neredeyse hayati bir önem taşımaktadır.

Bilgilerinize sunar iyi çalışmalar dilerim.

Saygılarımla

Engin SEVİM
Gümrük Müşaviri